1403/06/24

پرسش:

در آزمایشگاه چطور می شود نور قطبیده دایروی راستگرد و یا چپگرد تولید کرد؟

پاسخ:

مفهوم قطبش در دیدگاه الکترومغناطیس نور خیلی جذاب است. محیطهای مختلف وقتی ناهمسانگرد هستند مسائل مربوط به قطبش را خوب نشان می دهند. ما در اطرافمان اغلب با محیطهای همسانگرد سروکار داریم و یا اگر محیط ناهمسانگرد داشتیم، نور قطبیده نیوده تا اثرات ناهمسانگردی دیده شود. اگر ناهمسانگردی در جذب بود، یعنی برای دو قطبش عمود بر هم جذب ماده متفاوت بود، عملا ما یک قطبشگر داریم. ولی اگر برای دو قطبش عمود برهم ضریب شکست متفاوت بود ما محیط دوشکستی داریم که تیغه های تاخیرساز همین ویژگی را دارند. اگر نور قطبیده در راستای محور با ضریب شکست بیشتر یا ضریب شکست کمتر به این محیط بتابد، نور بدون تغییر با همان ضریب شکست خارج می شود. ولی اگر زاویه قطبش نور با محورهای ضریب شکست زیاد و کم، 45 درجه باشد، دو مؤلفه قطبش نور هر کدام با یک سرعت منتشر می شوند و در نتیجه هنگام خروج از نمونه بسته به ضخامت و همچنین اختلاف ضریب شکست، بین دو مؤلفه تاخیر ایجاد می شود. اگر این تاخیر ربع طول موج باشد، قطبش دایره ای ایجاد می شود و اگر نیم طول موج باشد خروجی قطبش خطی عمود بر راستای اولیه ایجاد می شود.

برای فهم بیشتر این مسئله باید کمی از چگونگی تغییر قطبش در تیغه ها بدانیم.

مفهوم قطبش در دیدگاه الکترومغناطیس نور خیلی جذاب است. محیطهای مختلف وقتی ناهمسانگرد هستند مسائل مربوط به قطبش را خوب نشام می دهند. ما در اطرافمان اغلب با محیطهای همسانگرد سروکار داریم و یا اگر محیط ناهمسانگرد داشتیم، نور قطبیده نیوده تا اثرات ناهمسانگردی دیده شود. اگر ناهمسانگردی در جذب بود، یعنی برای دو قطبش عمود بر هم جذب ماده متفاوت بود، عملا ما یک قطبشگر داریم. ولی اگر برای دو قطبش عمود برهم ضریب شکست متفاوت بود ما محیط دوشکستی داریم که تیغه های تاخیرساز همین ویژگی را دارند. اگر نور قطبیده در راستای محور با ضریب شکست بیشتر یا ضریب شکست کمتر به این محیط بتابد، نور بدون تغییر با همان ضریب شکست خارج می شود.

. ولی اگر زاویه قطبش نور با محورهای ضریب شکست زیاد و کم، 45 درجه باشد، دو مؤلفه قطبش نور هر کدام با یک سرعت منتشر می شوند و در نتیجه هنگام خروج از نمونه بسته به ضخامت و همچنین اختلاف ضریب شکست، بین دو مؤلفه تاخیر ایجاد می شود. اگر این تاخیر ربع طول موج باشد، قطبش دایره ای ایجاد می شود و اگر نیم طول موج باشد خروجی قطبش خطی عمود بر راستای اولیه ایجاد می شود.