طول موج نور لیزر

پرسش:

سوالی که دارم در مورد طول موج هست. اینکه تفاوت در طول موج 830 نانومتر با 940 نانومتر در چی هست؟ یعنی اگر جایی گفتن که از دیود 830 نانومتر استفاده کن چرا نمیتونم از دیود 940 نانومتر با همون مولفه ها استفاده کنم ؟
مثلا جفتشون آرایه 10 میل با 100  وات توان و 2 ولت و 110 آمپر هستن فقط یکیشون 830 و اون یکی 940 نانومتر هست؟

پاسخ:

دو طول موجی که ذکر کردید هر دو در ناحیه فروسرخ (Infra-red) هستند و وجه اشتراک آنها این است که قابل دیدن با چشم نیستند. برای بسیاری از کاربردها شاید تفاوت زیادی بین دو طول موج نباشد. مثلا وقتی که می خواهید نور دیده نشود شاید در اغلب موارد بین 830 نانومتر و 940 نانومتر تفاوتی قائل نشویم ولی به عنوان مثال اگر آشکارساز یا دوربین به یکی از این طول موجها حساسیت بیشتری داشته باشد آنوقت تفاوت بین این دو را بهتر می توان دید. فرض کنید بجای این دو طول موج که تفاوتشان حدود 110 نانومتر است، یکی حدود 700 نانومتر و دیگری 810 نانومتر باشد. در اینجا تفاوت را خوب می توانیم احساس کنیم چون نور 700 نانومتری با چشم دیده می شود ولی نور 810 نانومتری دیده نمی شود.

تا اینجا تفاوت این دو طول موج برای آشکارسازی یا تصویر بحث شد. اگر منظور از بکارگیری این دو نور اثرگذاری روی یک موضع باشد، که این موضع ممکن است بافت یا یک جسم دیگر یا هر چیزی باشد، در این صورت مسئله را باید از دید نوع برهمکنش نور با آن جسم و حساسیت آن به طول موج بررسی کرد. ممکن است جسم مورد نظر در یک طول موج، جذبی متفاوت نسبت به طول موج دیگر داشته باشد. در این صورت نوع اثر نیز متفاوت خواهد بود. برای سهولت شاید بد نباشد مثل قسمت قبل با مثالی از ناحیه مرئی مسئله را روشن تر کرد. اگر همین دو طول موج حدود 300 نانومتر کمتر بودند، مقادیر آنها 530 نانومتر و 640 نانومتر بود. اولی رنگ سبز و دومی قرمز است. تفاوت چشمگیری بین این دو رنگ دیده می شود. مثلا اگر این دو رنگ را از یک شیشه قرمز عبور بدهیم، اولی جذب می شود ودومی عبور می کند. تفاوت آنها در اثر روی محیطهای مختلف با رنگهای مختلف به خوبی دیده می شود.

در هر حال بسته به نوع کاربردی که در نظر می گیرید می تواند این دو طول موج متفاوت باشند و گاهی ممکن است تفاوت اساسی نداشته باشند که بستگی به نوع موادی که نور به آن تابیده می شود دارد.

جالب است که در پزشکی بین این دو طول موج تفاوت قابل توجهی در اثر روی بافت وجود دارد. لیزر 830 نانومتر در توان کم در اغلب موارد برای بهبود زخم معجزه می کند ولی لیزر 940 نانومتر چنین اثری را ندارد و این بخاطر جذب آن طول موج توسط DNA و RNA و کمک به تکثیر سلولها است که در طول موج 940 نانومتر این اتفاق نمی افتد.