
دید پیرامونی

محدودههای خارجی چشمان خود را کشف کنید.
شما میتوانید محدودیت های دید پیرامونی خود را با یک نقاله یا زاویهسنج خانگی آزمایش کنید. اینکه چقدر میتوانید خارج از گوشه چشم خود را ببینید، با کمک یک دوست میتوانید اندازهگیری کنید و خواهید فهمید که میتوانید حرکت ، رنگ ، شکل و متن را از زوایای مختلف تشخیص دهید.
مواد و ابزار مورد نیاز:
- نقاله
- نخ یا طناب به طول ۱ متر
- میز بزرگ و مستطیل شکل (حداقل با طول ۱.۳ متر و عرض ۶۰ سانتیمتر) و یک صندلی
- قیچی
- کاغذ
- ماژیک در چند رنگ
- نوار چسب کاغذی
- یک دوست

دستورالعمل ساخت:
یک نقاله بزرگ رومیزی بسازید:
- صندلی خود را در پشت میز طوری تنظیم کنید که در وسط طول میز قرار گیرید. یک نقطه در حدود ۶۰ سانتیمتر در روبروی خود با نوار چسب مشخص کنید. این نقطه روی میز، راس نقاله خواهد بود.
- با استفاده از بازوی کشیده، تکهای نخ یا طناب و یک نقاله استاندارد به عنوان راهنما، هر ۱۰ درجه را با نوارچسب علامتگذاری کرده و یک نقاله رومیزی بزرگ بسازید. نقطه در راس را صفر درجه برچسب بزنید (در نقاله استاندارد، این نقطه میتواند ۹۰ درجه باشد). از این نقطه، در هر دو سمت راست و چپ به صورت صعودی از ۱۰ درجه تا ۹۰ درجه، علامتگذاری کنید.

اجسام مورد آزمایش را بسازید:
- یک کاغذ کوچک را برش داده و یک نقطه سیاه را در جایی روی آن اضافه کنید. نقطه فقط یک هدف بصری است و همان چیزی است که دوست شما در طول آزمایش به آن خیره میشود.
- از ماژیکهای رنگی برای کشیدن اشکال ساده مانند مستطیل ، مربع، مثلث یا دایره روی تکه کاغذهای کوچک استفاده کنید. هر شکل باید کمی بیشتر از ۲.۵ سانتیمتر عرض و طول داشته باشد.
- در وسط هر شکل ، یک کلمه سه یا چهار حرفی، با حروف بزرگ انگلیسی (مانند DOG ، CAT یا EYE و..) و یا حروف فارسی (مانند خوب ، بزرگ، کودک و…) بنویسید.
توجه: اجازه ندهید دوستتان هنوز هیچ یک از این اشیاء را ببیند.

آزمایش را انجام دهید و توجه کنید:
- از دوستتان بخواهید تا روی صندلی پشت میز، روبروی همان نقطه صفر نقاله که علامت زدهاید، بنشیند. از روبروی میز به دوستتان نگاه کنید و مطمئن شوید که سر او با راس نقاله رومیزی همراستا شده است.
- با آزمایش چشم راست شروع کنید. از فرد بخواهید که هر دو بازوی خود را به طور مستقیم در راستای سطح چشم باز کند. هر دو دست را مشت کرده و هر دو انگشت شست را به سمت بالا بکشد. بازوی چپ خود را طوری قرار دهد که مستقیماً بالای علامت صفر درجه باشد ، سپس بازوی راست را به طرف خارج آن بچرخاند و از علامت 90 درجه عبور کند تا کمی پشت بدن قرار گیرد.
- قطعه کاغذ کوچک با نقطه روی آن را بین شست چپ دوستتان قرار دهید. به دوست خود آموزش دهید که در حالی که دست چپ خود را ثابت نگه میدارد ، مستقیماً به نقطه خیره شود.
- با اطمینان از اینکه دوستتان به جلو خیره شده است و نمیتواند آنچه شما انجام میدهید را مشاهده کند، به صورت رندوم یکی از برگههایی که شکل رنگی با یک کلمه در آن دارد را انتخاب کرده و بر روی انگشت شست راست و به سمت صورتش بگذارید.
- در حالی که دوست شما بدون حرکت دادن سر یا انگشت شست چپ، همچنان به نقطه روی کاغذ خیره شده است، از او بخواهید که به آرامی بازوی راست را به سمت دست ثابت، در قوس ببچرخاند. در طی این کار به چشمان دوستتان توجه داشته باشید تا مطمئن شوید که هیچ حرکت جانبی وجود ندارد.

- از دوست خود بخواهید بدون نگاه کردن به هدف آزمون (برگه با شکل رنگی و کلمه)، به دید پیرامونی خود توجه کند و به شما بگوید چه زمانی برای اولین بار قادر به تشخیص درست اطلاعات بصری زیر است:
- در چه زاویهای میتواند حرکت جسم آزمون را تشخیص دهد؟
- در چه زاویهای میتواند به درستی رنگ شی مورد آزمایش را شناسایی کند؟
- در چه زاویهای میتواند شکل شیء آزمایش را به درستی تشخیص دهد؟
- در چه زاویهای میتواند متن مورد نظر را به درستی بخواند؟
- زوایایی که دوست شما خصوصیات فوق را به درستی تشخیص میدهد، ثبت کنید. (ممکن است برای شخص مفید باشد که حرکت بازوی خود را در هر نقطه به طور مختصر متوقف کند). احتمالا متوجه خواهید شد که دوست شما قبل از اینکه بتواند جزئیات مختلفی را دریافت کند، باید جسم آزمون (برگه با شکلهای رنگی و نوشته در آن) را به جسم فوکوس ( برگه با نقطه در آن) نزدیک کند.
- این آزمون را برای چشم چپ با تعویض بازوها و همچنین با افراد متفاوت انجام دهید و دادههای بیشتری را جمعآوری کنید.
چه اتفاقی میافتد؟
شبکیه چشم شما – لایهای حساس به نور در پشت چشم شما – شامل سلولهای گیرنده نور به نامهای میلهای و مخروطی است. فقط مخروطیها به رنگ حساس هستند. این سلولها بطور عمده در ناحیه مرکزی شبکیه جمع میشوند.
وقتی چیزی را از گوشه چشم خود میبینید، تصویر آن بر حاشیه شبکیه شما متمرکز میشود، جایی که تعداد کمی مخروطی وجود دارد. بنابراین جای تعجب ندارد که شما نمیتوانید رنگ چیزی را که از گوشه چشم خود میبینید تشخیص دهید.
میلهایها به طور یکنواختتر در سراسر شبکیه گسترش مییابند اما تراکم آنها نیز به سمت مناطق خارجی شبکیه کمتر میشود. از آنجا که تعداد سلولهای میلهای در حاشیه کمتر است، شما توانایی محدودی در تشخیص اشکال اجسام در حاشیه دید خود دارید. (نمودار زیر توزیع میلهایها و مخروطیها را در شبکیه شما نشان داده است.)

در مرکز دید شما منطقهای قرار دارد که در آن مخروطیها با هم محکم بسته شدهاند. این منطقه، لکه زرد (fovea) نامیده میشود. این منطقه که به طرز شگفتآوری کوچک است، بهترین دید از یک شی را به شما میدهد. مقدار کره چشم شما که توسط لکه زرد پوشیده شده است، فقط چند میلی متر مربع است، مشابه کسری از آسمان شب که به نظر میرسد توسط ماه پوشانده شده است.
شما میتوانید این اثر را سادهتر نشان دهید. با تمرکز روی یکی از کلمات موجود در این صفحه در حالی که همزمان سعی میکنید کلمات دیگر را در سمت راست یا چپ درک کنید، بسته به اینکه صفحه چقدر از چشمان شما فاصله دارد، ممکن است بتوانید یک یا دو کلمه را متوجه شوید. اما منطقهای که میتوانید به وضوح مشاهده کنید، ناحیهای است که در لکه زرد چشم شما تصویر شده است.
به طور کلی ، شما از محدودیتهای دید پیرامونی خود آگاه نیستید. فکر میکنید دید روشنی از جهان دارید زیرا چشمان شما همیشه در حال حرکت است. هر جایی که نگاه میکنید ، تصویری تیز و واضح میبینید.
جالب اینجاست که دید پیرامونی شما نسبت به حرکت بسیار حساس است (ویژگیای که احتمالاً مقدار تطابقپذیری بالایی در مراحل اولیه برگشت (تکامل) انسان داشته است). عکس زیر توزیع نوعی از دادهها برای این فعالیت را نشان میدهد. (ممکن است جوابهای شما متفاوت باشد.)

در ادامه:
این آزمون با حداقل یک نفر دیگر بهتر میتواند اجرا شود. با نزدیک شدن شکل رنگی به مرکز میدان دید شما، وسوسه جابجایی چشمانتان برای نگاه کردن به شی، تقریباً غیرقابل مقاومت میشود. یک دوست میتواند شما را تماشا کند و وقتی که در برابر وسوسه قرار میگیرید و چشمان خود را برای نگاه کردن حرکت میدهید، آزمایش را متوقف کند.
This is a Persian translation of [ https://www.exploratorium.edu/snacks/peripheral-vision], © Exploratorium, www.
توضیحات لیزرستان:
چشم ساختار جالب و پیچیدهای دارد. برای شناخت این ویژگیها و این مشخصات خیلیها در طول دوران مختلف تلاش کردند، ساده از آنچه میدیدند نگذشتند، و با دقت طرح آزمایش کردند و با انواع آزمایشها چه روی موجود زنده و چه غیر آن مدلی ایجاد کردند که الان با این دید بسیاری از مشکلات چشم را پزشکان میتوانند برطرف کنند. مشکلاتی که زمانی نه چندان دور اغلب به از دست دادن بینایی میانجامید.
شناخت ساختار عضوی مثل چشم از جنبههای مختلف مهم است. میتواند منجر به تشخیص بیماری شود، میتواند منجر به درمان بیماری شود، میتواند از عملکرد آن ایده ایجاد شود. در دنیای فناوری ما مرتب شاهد ایدههای جدید بر اساس ساختارهای طبیعت هستیم و طبیعت در عرضه ایدههای مختلف بسیار سخاوتند عمل میکند.
سعی کنید با این نوع آزمایشها بیشتر چشم خودتان را بشناسید و بعد از آن هم باز فکر کنید که دیگر چه میتوانید انجام دهید تا بیشتر بشناسید. مطمئن باشید با آزمایشگاهی که درون شماست و همیشه در دسترستان است، با کمی کنجکاوی و همه چیز را زیر سؤال بردن، خیلی چیزهای دیگر بدست میآورید.
شما میتوانید تصاویر خود را از انجام این فعالیتها، به ایمیل laserestan@sbu.ac.ir ارسال نمایید، تا تصاویر شما با نام خودتان در سایت لیزرستان منتشر شود. همچنین میتوانید ایدهها، نظرات و پرسشهای خود را با متخصصین اپتیک، از طریق بخش ” از متخصص نور بپرس ” درمیان بگذارید.
تصاویر ارسالی شما
ارتباط با بخش
از متخصص نور بپرس
در این بخش می توانید سؤالات خود را در رابطه با نور و لیزر بپرسید تا متخصصین به آنها پاسخ دهند