آشکار ساز
آشکارساز یکی از ادوات فوتونیکی است که به عنوان گیرنده و ثبت کننده ی نور از آن استفاده می شود. شاید بتوان گفت که ساده ترین آشکارساز موجود که در اختیار ماست، که پرکاربردترین و پیچیده ترین آنهاست، چشمانمان می باشند. هم چنین زمانی که در خواب هستیم و چشمانمان بسته است، وقتی نور آفتاب بر صورتمان می تابد، ما به دلیل احساس گرمای ناشی از تابش نور، بیدار می شویم. در اینجا نیز پوست بدن نقش آشکارساز را ایفا میکند.
آشکارسازها بر اساس پارامترهای مختلف توصیف کننده ی نور همچون شدت و طول موج به انواع گوناگونی تفکیک می گردند. نور هم می تواند به صورت موجی پیوسته و هم به صورت یک سری پالسهای متوالی در محیط منتشر شود. هم چنین ممکن است انرژی منتقل شده توسط آن به نسبت بالا و یا پائین باشد و یا اینکه طول موجهای مختلفی را در نواحی گوناگون طیف امواج الکترومغناطیسی مانند مرئی، فرابنفش، ایکس، گاما، مادون قرمز و رادیوئی داشته باشد. از آنجا که تنها با یک نوع آشکارساز نمی توان تمام این انواع نور را آشکار نمود، از آشکارسازهای مختلف برای دستیابی به اهداف گوناگون استفاده می گردد.
هم چنین میتوان آشکارسازها را بر اساس مواد سازنده ی آنها به چند دسته تقسیم نمود. به عنوان مثال در ساخت برخی از آنها از مواد نیمه رسانا استفاده می شود. قطعاتی همچون فوتودیود، فوتوترانزیستور و فوتورسانا (فوتوکنداکتور) را می توان به عنوان آشکارساز نور به کار برد. همچنین دسته ای دیگر از آشکارسازها بر اساس حرارت کار می کنند و معمولاً در مواجهه با توانهای بالا به کار می روند.
انواع مختلف آشکارسازهای نوری، با توجه به مواردی از قبیل ناحیه ی طول موجی، سرعت پاسخ، آستانه ی تخریب و همین طور میزان حساسیت آنها به نور، نسبت به یکدیگر متفاوت می باشند. از این میان، در زندگی روزمره بیشتر با آشکارسازهای فوتورسانا سر و کار داریم . البته فوتودایود یا فوتوترانزیستور هم کاربردهای خاص خود را دارند. این آشکارسازها در ریموت کنترل تلویزیون، ریموت کنترل سیستمهای روبوتیک و بسیاری از سیستمهای دیگر که در آنها به گیرنده ی نور نیاز است بکار میروند. آشکارسازی که جهت انجام آزمایشهای معرفی شده در سایت حاضر پیش بینی شده است، یک آشکارساز ساده ی فوتورسانا می باشد. با تابش نور بر این نوع آشکارساز، مقاومت آن کاهش یافته و رسانائی آن افزایش می یابد. با توجه با آنکه میزان افت مقاومت در این نوع آشکارساز به شدت نور فرودی بستگی دارد، می توان با اندازه گیری مقاومت، قبل و بعد از تابش نور، شدت نور رسیده به آشکارساز را تعیین کرد.